پښتو شعرونه

 شپلي

زه چي زلمى ومه كلونه مخكي
ما د دې غرونو په لمنو كي شپېلۍ ږغول
يو څه ځواني وه، څه مستي وه، څه موسم د ګلو
څه شڼهار د مرغلينو اوبو
او د چڼچڼو شورماشور كي به د زركو آواز
د هسكو غرونو درې ډكي كړلې
د پسرلي وريځو به
د نسترن څڼو كي
ګېډۍ ګېډۍ ګلونه وشيندله
ما به شپېلۍ ږغول
او هري تيږي، هر ګل بوټي، هري زركي به مي
نغمه راغبرګه كړله
وينو به اور واخيست ګامونو ته به زور ورغى
او د شپېلۍ آواز به غونډي درې وڅېرلې
كلونه واوښتل عمرونه تېر سول
او يوه ورځ د بېګانه و په حجره كي چېرته
يوه زاړه يو تك تور يوه غريب ربابي
زما د اشنا غرونو كيسې كولې
يوه بوډا په ساندو ساندو ژړل
يو څو زلميو ورته هېښ كتله
له ربابي سره شهباز ژړله
او زما د غرونو غم لړلې كيسه نه ختمېده
هغه كيسې د تباهيو سوځېدلو كړلې
هغه كيسې د چڼچڼيو د وژلو كړلې
هغه سندري د باروتو او لمبو ويلې
هغه ژړل هغه سلګۍ وهلې
او پر تور مخ يې له بې واكو له بې نوره سترګو
لړۍ د اوښكو ګرېوانه ته تلله
هغه ژړل هغه سلګۍ وهلې
او كيسه نه ختمېده
هغه ويل د هغه غره لمن كي
نه چڼچڼۍ سته نه د زركو آواز، د چا شپېليو كي نغمې ويښوي
كه نسيم الوزي ايرې اوروي
پر سوځېدلو ونو
او د قبرونو پر كږو جنډيو
په نس ماړه او پړسېدلي كارغان
د چڼچڼيو او د زركو پر ځاى
د هر آواز سره واخ واخ پورته كړي

عبدالباري جهاني

 

غزل

كور په اور كي د اغيار درڅخه غواړم
د جانان غليمان خوار درڅخه غواړم
چي غماز مي د جانان په كور كي بولي
ژبه ګونګه د رويبار درڅخه غواړم
كه تر مرګه پكښي ځان يوازي وينم
د هيندارو كور سنګسار درڅخه غواړم
چي مي سترګي بې جانانه بل څوك ويني
ځان منصور غوندي پر دار درڅخه غواړم
د سبا په شان بې نومه بې روبياره
كور پر سترګو د دلدار درڅخه غواړم
چي رقيب مي د لحد له كيسو كوڼ سي
ستا په نوم كي پټ مزار درڅخه غواړم
چي نمرود مي ستا د ميني په تور سوځي
ژوند په غېږ كي د انګار درڅخه غواړم
په شبنم، په آيينه، په ګرېوانه كي
مخ، جلوه، ذكر د يار درڅخه غواړم
چي بورا رنګه مي مينه افسانه سي
تل سينه څيري په خار درڅخه غواړم
چي پانوس غوندي په خپل اور كي رنګين يم
د كوګل وينه مي نار درڅخه غواړم
يو يې نوم غواړم په وينو كي كرلى
يو په سترګو كي نګار درڅخه غواړم
يو مي سوال جواب د قبر په پښتو كې
يو لحد پر كندهار درڅخه غواړم
چي يوازي جهاني درځي درشل ته
د سكروټو پر سر لار درڅخه غواړم

عبدالباری جهانی

غزل

زه لكه پرخه په لوېدلو كي چا نه وليدم
لكه نسيم په تېرېدلو كي چا نه وليدم
د ګل په غېږ كي مي يوه شپه په قسمت ليكلې
لكه شبنم په الوتلو كي چا نه وليدم
پټ له پانوسه مي رنګين كړل د ساقي لاسونه
كرار كرار په سوځېدلو كي چا نه وليدم
نه د شاعر نه د بورا سترګو ته ونڅېدم
د غرونو ګل وم غوړېدلو كي چا نه وليدم
نه تر اوربل نه تر ګرېوانه نه تر شونډو ولاړم
پر آشيانه په رژېدلو كي چا نه وليدم
خواږه خوبونه د ځوانۍ لكه سېلۍ تېرېدل
د خيال ماڼۍ وم نړېدلو كي چا نه وليدم
لكه نفس چي د عمرونو له محبسه وزي
د زولنو په ماتولو كي چا نه وليدم
لكه بېړۍ كوګل مي ډك له فريادونو وړمه
شپه د توپان وه ډوبېدلو كي چا نه وليدم
د حق نارې مي له زندانه تر يزدانه تللې
د افسانو په جوړولو كي چا نه وليدم
د جهاني په شان مي شپې كړې د يارانو سپيني
په تورو ورځو ژړېدلو كي چا نه وليدم

عبدالباری جهانی

غزل

ستا د راتلو په انتظار كرار كرار زوړ سوم
رويباره كله به راځې په انتظار زوړ سوم
د مرغلرو سوداګرو مي تپوس ونه كړ
تر لونګينه چا يو نه وړم پر بازار زوړ سوم
ما خو ويل چي په لمبو كي تر منزله ورځم
لكه قدم پر مځكه ولوېدم پر لار زوړ سوم
د خزانونو له هيبته يې خوله خلاصه نه كړه
د ګل په تمه د غوټۍ څنګ ته پر خار زوړ سوم
يوه شېبه مي زولنو سندره غبرګه نه كړه
د لېونو سره په كلي كي هوښيار زوړ سوم
چا مي له سترګو سره دوې اوښكي ملګري نه كړې
لكه خاټول په رنګ رنګين په زړه پرهار زوړ سوم
نور مي خيالونه په خوږو نكلونو مه بيدوه
زه له شپو ستړى يم په هيله د سهار زوړ سوم
تش د دوږخ له بېري وچي شونډي نه ګرځمه
يارانو خُم لره راغلى وم خُمار زوړ سوم
د جهاني پانوس كوګله لمبې مه سپموه
لكه پتنګ په ارمانونو د انګار زوړ سوم

عبدالباری جهانی

غزل

شېبې د انتظار دي په لېمو درته ساتو
اغزي نه دي دا لاري په بڼو درته ساتو
په شرنګ چي مو ټولۍ د غمازانو ويښه نه سي
محرم به لېونتوب د زولنو درته ساتو
ازل مو نذرانه د سوځېدو منظوره كړې
هر پل دي تر درشله په لمبو درته ساتو
چي سترګي د رقيب دي په جلوه روښاني نه سي
جانانه رباتونه په تيارو درته ساتو
ستا شپې دي وي روښاني موږ دي سوځو لكه شمعي
پېړۍ دي په پانوس كي په ګزمو درته ساتو
وعده مو له فرياد او له قسمته سره كړې
دردونه لكه ژبه د زخمو درته ساتو
يوه شپه يو راغلي بې اختياره بې خبره
شبنم غوندي مو كډي پر غونچو درته ساتو
نن جنګ ته يو راغلي جهاني ستنېده نسته
مورچل په ككريو په پښتو درته ساتو

عبدالباری جهانی

غزل

ځوانۍ ستا پر اوږو د جنازو پر كلي راغلو
د اوښكو په ګامونو د لېمو تر كلي راغلو
هر كاڼى مو جلا له ككرۍ سره اشنا دى
په شرنګ د زولنو د لېونو پر كلي راغلو
پتنګ غوندي نصيب راته منلې وه دا لاره
محفل ته دي جانانه د لمبو پر كلي راغلو
معذور يو كه نن توان د الوتو راپكښي نسته
سوځلي ګلستان ته د اغزو پر كلي راغلو
پيدا چي درته تمه نه سي زموږ د رغېدلو
خولې د زكندن يو د سلګو پر كلي راغلو
زر ځله به سي بندي د جانان د ديدن لاري
د پرخي د لښكر غوندي د شپو پر كلي راغلو
ساحله د توپان كيسه يوه شېبه كه هېره
مړژواندي وزر ماتي د څپو پر كلي راغلو
يو ټك له سره باسو نګهبان له بدو سترګو
په چم د سپېلنيو د اورو پر كلي راغلو
له ژبي د فرياد سره مو ستونى پخلا نه كړ
د درد په شاني زړه ته د زخمو پر كلي راغلو
سجدې يې پر تندي د جهاني منظوري نه وې
زاهده له توبو د ميكدو پر كلي راغلو

موږك شیر

د لوى ښار څخه دباندي يو دره وه
جوړه كړې يوه شيخ پكښي دېره وه
پر سجدو به خداى  ته پروت و په خواستونو
ټولي شپې يې تېرولې په نفلونو
كه څو د ښار پر خلكو باندي ګران و
دى له خلكو راګوښه په غم د ځان و
دوولس مياشتي به يې تل روژې نيولې
يوه ورځ يې چا ډوډۍ نه وه ليدلې
يا په ذكر يا په فكر به مشغول و
پير پر هر چا باندي ګران ورته مقبول و
نه يې وړلې شكرانې نه خيراتونه
نه يې چا ته ورليكله تعويذونه
د دعا دپاره خلك چي ورتلله
پير به يو ګړى حضور ته وربلله
نور نه شيخ د دنيا كار لره وزګار و
نه له ښو نه يې له بدو سره كار و
يوه ورځ يوه موږك په حجره كي
شل او سل ځله آزار كړ په سجده كي
چي به شيخ كله ورټيټ سو و سجدې ته
د موږك لكۍ به ورغله و خولې ته
شيخ كرار ورڅخه وكړله پوښتنه
ما پر څه آزاروې په بخت پمنه
موږك وويله شيخه ستا قربان سم
د مرګي مخته دي سپر بلاګردان سم
د پيشو له لاسه ډېر يم كړېدلى
شوم نهر يم وږى تږى ژړ زبېښلى
د ظالمو پيشوګانو له ناتاره
يو ګړى وتلاى نه سمه له غاره
ته دُعا وكه چي زه غټه پيشو سم
نور به هر ګړى بېغمه له حملو سم
شيخ دُعا وكړه موږك توره پيشو سوه
هغه دم خداى ته د شكر په سجدو سوه
سمدستي يې كړه حمله پر موږكانو
مرګ يې ګډ كړ په خپل كور كي په خپلوانو
نه يې مخ وكوت د خپلو ګاونډيانو
نه د وروڼو، د زامنو، اكاګانو
خپله مور او پلار يې څيري په منګول كړل
مېلمانه يې خويندي وروڼه د اجل كړل
راوتلاى موږكان نه سواى له غاره
سپوڼ په كور كي هيچا نه واهه له ډاره
يو څو ورځي يې پر خپل كلي مېله وه
د پيشو برېتونه غوړ منګول يې سره وه
بيا خلوت ته سو دننه ويل پيره
ستا قربان سم د خوارانو دستګيره
د ښار سپيو مي تريخ كړى خوږ ژوندون دى
ښكار له بېري نه سم كړاى وچ مي لړمون دى
راته غاپي په كورو كي پر بامونو
ګرځېداى نه سم پر جګو دېوالونو
په دُعا دي يو لوى سپى راڅخه جوړ كه
په دې سپيو په كوتريانو مي زړه سوړ كه
شيخ پر چوف كړه پيشو ځاى پر ځاى خډل سو
هغه دم د پيشوګانو په تكل سو
په ځغستا به يې ايستې له كلي كوره
نه يې خړه پيشو پرېښوده نه توره
كه پيشو به پيدا نه سوه د كورونو
واړه سپي به يې داړله په غاښونو
لاروي يې ډاروله په ګواښونو
ماشومان يې ځغلول تر خپلو خونو
و هر چا ته يې ښودلې خپلي داړي
څوك ترې خلاص نه وه په ناستي په ولاړي
خو څو ورځي وروسته بيا ولاړى حجرې ته
شيخ يې نه خوشي كاوه خپلي سجدې ته
ويل شيخه زه په كومه خوله ګويان سم
ستا تر پښو دي صدقه سمه قربان سم
په عذاب كړم په كوڅو كي ماشومانو
كاڼي وينم په لاسو كي د لويانو
نه كورو كي مي پرېږدي ډلي د سپيانو
نه په ښار كي پر دوكان د قصابانو
دا يو زه په ټوله ښار كي خوار و زار يم
ته وا زه دښمن د هر سړي د پلار يم
شيخه ماته دعا وكړه چي لېوه سم
كوڅې پرېږدم اوسېدونكى د ځنګله سم
شيخ پر چوف كړه سپى هغه ګړى لېوه سو
پر سجده سو او روان پر لور د غره سو
يو څو ورځي يې كړې تېري په ښكارونو
ګرځېدى پر لويو غرونو پر دښتونو
دواړي زامي به يې سرې وې تر غوږونو
په څيرلو د اوزګړو د پسونو
انګولا يې خوب حرام كړ د كوچيانو
سرګردانه يې كړې ورځي د شپونيانو
ډار يې واچاوه د دښت پر ماشومانو
تر ګودر پوري په لار كي د پېغلانو
يوه شپه په نيمه شپه كي را روان سو
بيا د پير دېرې ته ورغى نالان سو
ويل شيخه په دې غرونو كي پړانګان دي
د ځنګله په هغه بل سر كي زمريان دي
له هيبته يې په ښكار وتلاى نه سم
له ستمه يې خپل ښكار خوړلاى نه سم
ځغلوي راڅخه زما كړي ښكارونه
كه څه وايم راته وښيي غاښونه
ته دعا و ماته وكه چي زمرى سم
هم په ځغاسته هم څيرلو ګړندى سم
چي د چا نه وي تر ما تېره غاښونه
تر مرګي پوري ونه وينم ظلمونه
بيا به نه راځمه پيره ستا تر كوره
له لمونځونو به دي نه باسم په زوره
پير پر چوف كړه لېوه ځاى پر ځاى زمرى سو
انګولا ورڅخه هېره سوه غړومبى سو
شور يې ګډ كړ د ځنګله په حيواناتو
سمه، غر، ځنګل يې اور كړ د هوسيانو
چا ليداى نه سواى ټولۍ د ګيدړانو
په غارو كي آرام نه و د خوارانو
كه به وږى و كه نه و ده وژل كړل
له سهاره تر ماښامه يې داړل كړل
له ځنګله څخه كوچ وكړ چغالانو
تخم ورك سو د هوسيانو د سويانو
ګوره څرنګه دا فكر ور پيدا سو
چي د شپې روان د شيخ د كور پر خوا سو
شيخ چي وليدى زمرى، ويل يې وايه
څه مشكل يې راوستلى تر دې ځايه
اوس به چا يې پر دې سيمه كړولى
په ځنګله كي خو تر تا نسته ښاغلى
زمري وويل دا نن ځكه غړومبېږم
چي يو بل موږك زمرى نه كې ډارېږم
بل مي ښكار ميندلى نه دى په ځنګله كي
ګوندي ستا غوښي د زړه سوده را وكي
چي زمري كړې شيخ ته سپيني خپلي داړي
شيخ يې تو كړلې له قهره پر مخ ناړي
ويل ځغله زما له كوره څخه ورك سه
نه لېوه يې نه زمرى بيرته موږك سه
زمري وكتل و ځانته چي موږك سو
پښېمانۍ څه ګټه نه كول هك پك سو
د خپل غار پر لور يې پورته كړل ګامونه
رېږدېدله يې لكۍ، اوربوز، غوږونه
خو په غار كي نه ملګري نه خپلوان وه
ده وژلي وه كه وروڼه كه سيالان وه
چي په شاوخوا كي پاته موږكان وه
ټول د ده د وينو تږي دښمنان وه
په هر پوست كي يې وژلي حيوانان وه
موږكان وه كه پسونه كه لېوان وه
چي د بل په مټو غټ سي يا زمري سي
په هغه ګړي له قام څخه پردي سي
اول غوښي خوري د خپلو قريبانو
ښخوي داړي په خپلو په يارانو
دا يې هېره وي چي نن ته تېرېدل سته
چي هسكېږي يوه ورځ كښته كېدل سته
چي يې عقل خداى موږك غوندي كوچنى كي
يوه ورځ پر خپل بادار باندي غورځى كي

عبدالباری جهانی

د ابليس پندونه

يو كيسه مي اورېدلې ده يارانو
د ابليس د اولادونو شيطانانو
يوه ورځ ابليس راټول كړل اولادونه
د چا سل وه د چا زر كاله عمرونه
ترې يې وپوښتې كيسې د عملونو
د خاورين بنده د كړو ګناهونو
څه تخمونه د فساد مو دي شيندلي
څه بدۍ مو دي په مځكه كي كرلي
مشر زوى چي يې په عمر زر كلن و
مخ يې تور په ونه جګ په اوږو پلن و
سمدستي سو د خپل پلار مخ ته ور وړاندي
شيطاني پاڼي يې كړلې لاندي باندي
ويل پلاره يوه ډله ماشومان وه
په خوښۍ د مدرسې پر لور روان وه
ما يې لاره كړه بدله و بازار ته
له مكتبه مي رهي كړله قمار ته
تله جومات ته بله ډله د زلميانو
ما روان كړله پر لار د فساديانو
سل او څو پرهېزګاران مي شرابيان كړل
له خلوته مي پر بده لار روان كړل
ابليس وركړله پر مخ څپېړه كلكه
ويل يې چپ سه بېخبره بې دركه
لا اوس هم نه يې تر ځايه رسېدلى
ته وا نه يې له ابليس څخه زوولى
تا ته اوس هم شرابونه قمارونه
لا ښكارېږي جنايت او فسادونه
هى افسوس چي پر تا تېر سول زر كلونه
له خپل پلاره دي وانه خيستل پندونه
دوهم زوى سو را دمخه ويل پلاره
كښېنستلى پر ځاى نه يمه بېكاره
پرې به نه ږدمه چي يو سړى پر لار وي
چي ژوندى يم همېشه به مي دا كار وي
ډلي ډلي مي له لاري دي ايستلي
څوك مي غلا څوك مي زنا ته هڅولي
سل مي ښځي له مېړونو جلا كړي
نېكمرغيو ته مي ساندي دي وروړي
يو په بل مي انسانان دي قتل كړي
بې ګناه مي په ناحقه تور نيولي
ابليس وواهه پر مخ باندي په زوره
ويل كشكي ته پيدا نه واى له موره
ته لا اوس هم خبر نه يې فساد څه دى
د نېكيو او بديو بنياد څه دى
چي انسان خداى له ازله پيدا كړى
په خمير كي يې فساد دى ور اخښلى
پر دنيا چي خداى كرلي دي قومونه
د انسان په وينه ګډ دي فسادونه
كه پر مځكه شيطانان وي او كه نه وي
كه دامونه د شيطان وي او كه نه وي
انسانان به وي اخته په بدو چارو
دا دنيا به مالامال وي له بدلارو
خبردار چي نوم د قتل څوك ياد نه كړي
په نامه د قاتلانو زړه ښاد نه كړي
ما د قتل نوم دنيا ته دى راوړى
ما د ورور په چاړه ورور دى حلال كړى
ما هابيل دى په قابيل باندي وژلى
ما د خون او قتل تخم دى كرلى
چي پر مځكه انسانان وي دا به كېږي
له تېغونو به سرې ويني راڅڅېږي
هغه زوى چي يې تر ټولو كشرى و
هم خوارځواكى هم په ونه ټيټ ګردى و
خو په كور كي د شيطان لكه زمرى و
هم په عقل هم په ژبه ګړندى و
ويل پلاره ما ټول كال زحمت ايستلى
شپه او ورځ مي په خوارۍ دى ځان وژلى
كښېنستلى كرار نه يم له چالونو
يو ګړى نه يم بېغمه له دامونو
هلته ليري يوه ښار كي حكمران و
هم هوښيار و هم عادل پر خلكو ګران و
پر وطن يې جوړه كړې كراري وه
شپه او ورځ يې په كورونو كي ښادي وه
ما راپورته يو نا اهله كړ د ښاره
د قدرت مي ورته جوړه كړله لاره
اوس په ښار كي دا نا اهله حكمران دى
يو ناپوه دى په ګونګۍ ژبه ګويان دى
په وطن كي عدالت نسته ستم دى
خوښي نسته واويلا ده تور ماتم دى
نه مېلې سته نه سازونه نه جشنونه
نه زلمي او پېغلي ګډ كوي رقصونه
نه هوسيو غوندي ښكلي نجوني غورځي
نه خندا د چا پر شونډو باندي ګرځي
چي هوښيار دي نن سبا ورنه كوچېږي
د حاكم له لاسه مېنه سپېره كېږي
له خوښيه ابليس وكړله چيغاره
اخ تر خوله دي سم قربان زويه هوښياره
زوى دا ستا په شاني ښايي ابليس پلار ته
شرمنده دي مشران وي ستا كردار ته
چي نا اهله په وطن كي پر قدرت وي
تباهي به يې ليكلې په قسمت وي
اوس پخپله يو د بل په لاس قتلېږي
اوس پخپله د انصاف تله وركېږي
نه تميز د ښو او بدو به اوس كېږي
نه په شرم نه ګناه به څوك پوهېږي
نه به لاس د چا ګرېوان ته ور رسېږي
نه ظالم به له مظلوم څخه بېلېږي
نه په داد به څوك رسېږي د خوارانو
نه به اوري څوك فرياد د مظلومانو
قاتلان به ګرځي سرې سترګي په ښار كي
بېګناه به قصاصېږي په بازار كي
چي د چا په سر كي سترګي د ليدو وي
ورته مخ به د ناورين او جنازو وي
د چا عقل چي انسان غوندي پر لار وي
يا په دار لكه منصور يا به سنګسار وي
چي نا اهله واكداران چيري پيدا سي
د تيارو سي ورته مخ د ورځو شا سي
كه مو نه سړېږي زړه په انسانانو
كه تباه غواړئ نړۍ د بندګانو
كه اورونه ابدي غواړئ بچيانو
كه دوږخ مو وي مطلب د دې خاكيانو
كه تل غواړئ پاچهي د شيطانانو
واك ضرور دى د نااهلو حاكمانو

عبدالباری جهانی

شینکی آسمان

ما خو دا نه ويل شينكى آسمانه
چي به د اور دپاسه اور راځي
زما د غيرت شمله به كښته ګوري
زما هديرې ته به پېغور راځي
۰۰۰
آسمانه ما خو داسي نه غوښتله
چي د ښارونو جنازې وژاړم
چي مي په كليو كي بلا لنګه سي
چي د ځوانيو هديرې وژاړم
۰۰۰
آسمانه ما خو داسي نه ويله
چي د كابل ګرېوان ته اور توى كه
زما په جونګړه كي بلا وكره
زما په لستوڼي كي ښامار لوى كه
۰۰۰
آسمانه ما ستا د ځوانۍ په طمع
دلته رنګين رنګين خوبونه ليدل
ما د ازله بېخبره كوچي
د ورك يوسفه تعبيرونه غوښتل
۰۰۰
ما ويل زه به ستا ښايستې سينې ته
د خپله نظمه امېلونه جوړ كړم
ستا له نسيم سره به الوزمه
ستا پسرلي ته به شعرونه جوړ كړم
۰۰۰
ما ويل زه به ستا د شپې په زړه كي
د سباوون ترانې وپاڅوم
ما ويل زه به ټول نغمه نغمه سم
ستا د هستۍ شهباز به ونڅوم
ما ويل زه به د سپېدو پر اوږو
ستا د زُهرې پلوشې وتخنوم
۰۰۰
آسمانه اوس خو اهريمن د قهر
راغځولي دي خيرن لاسونه
يا مرور دى له تعبيره قسمت
يا بېګانه وه لېوني خيالونه
زما له زخمي كابله ويني څاڅي
كوڅو اخيستي دي ماشوم زخمونه
زما له انګړه جنازې درپاڅي
مه نيسه چيغو ته كاڼه غوږونه
آسمانه واخله ككرۍ درغلې
د ځوانيمرګو زړو تاوده رګونه
۰۰۰
ما چي ميوند ميوند نارې وهلې
ما يې په غېږه كي ګلونه غوښتل
ما چي هلمند ته ترانې ليكلې
ما يې پر غاړه اتڼونه غوښتل
ما چي خيبر ته حماسې ويلې
ما يې لمن كي اولسونه غوښتل
ما چي پېچومي د پامير ستايله
ما يې كمرونو كي لعلونه غوښتل
۰۰۰
ما چي ټانكونه په سوكونو وهل
هغه مي خړ وطن سمسور غوښتى
ما چي سكروټي په غاښو چيچلې
ما مي سړو وينو ته اور غوښتى
ما چي ګوليو ته سينه سپرول
ما د ابا ساتلى كور غوښتى
ما د حيا پرده كي پټي غوښتې
چي مي پېغلوټي د كابل ستايلې
ما يې سرونه تر عزت جارول
چي بې عزتو را سرتوري كړلې
۰۰۰
بس كه آسمانه نور يې مه زنګوه
د اهريمن د اولادونو زانګو
په نوراني غېږ كي دي مه لويوه
دا تور بدرنګه دا زامن د تيارو
۰۰۰
نور د منبر څوكو ته مه خېژوه
د رياكارو زاهدانو ټولۍ
نور د عصمت كوڅو ته مه وروله
د نامحرمو دلالانو غدۍ
نور پر كمبله راته مه ږغوه
دا د مرګي د چيغو ډكه شپېلۍ
۰۰۰
چي په رګونو كي ساه وچلوي
دې سړو وينو ته مي اور وركه
چي د كڼو غوږونه وپاڅوي
آسمانه چيغو ته مي زور وركه

عبدالباری جهانی

غزلونه

يو ته نه يې پر هر چا مي شك پيدا سو
پر دنيا او مافيها مي شك پيدا سو
غل خو نه يې چي په نيمه شپه كي راغلې
د جانان خياله پر تا مي شك پيدا سو
كرۍ شپه شمع بلېږي پتڼ ګرځي
پر لمبه او پر بورا مي شك پيدا سو
هر كلنګ سو د فرهاد په نامه پورته
پر مجنون او پر ليلا مي شك پيدا سو
د جلاد پر باڼو اوښكه راښكاره سوه
پر ازل او انتها مي شك پيدا سو
د ابليس پر ګوتو ستړي تسپې اوړي
پر قسمت او پر قضا مي شك پيدا سو
شيخ په لو ږيره د حق نارې وهلې
د منصور پر مدعا مي شك پيدا سو
نن زاهد له جهاني سره ژړله
پر هر قول او رشتيا مي شك پيدا سو
***
چي د حسن شور ماشور يې محشر وسو
په كاږه كاته يې كور د مجمر وسو
چي په ذكر يې خلوت بتكده كيږي
د هغه صنم په ياد مي ځګر وسو
چي د زلفو شپې يې خال په غېږ كي واخيست
د فلك په شبستان كي قمر وسو
تبسم يې د غوټيو خوله كړه پټه
د ښكلا هجوم يې كور د آذر وسو
نيم سېراب يې د لاله سينه داغي كړه
د فردوس په خُم كي جام د كوثر وسو
چي په تور يې جهاني دوږخ ته كش كړم
د هغې ميني په اور يې منبر وسو

***
په وير كي د بېلتون چي په غوغا راسره نه سې
منصوره چي شريك مي په ليلا راسره نه سې
ما پرېږده چي مي اوښكي د تقدير پر لمن څاڅي
تر سترګو دي وارى سم په ژړا راسره نه سې
جانانه زما جنون ته ازل هسي لېونى دى
ملګرى په سفر كي د صحرا راسره نه سې
له سترګو يې بېرېږم هسي نه نظر مو نه كي
په مخ كي د رقيب چي په خندا راسره نه سې
جنونه كه په غاړه كي ګرېوان درته په كار دى
زما شپې د لېونتوب دي چي تنها راسره نه سې
زخمونه پښتانه دي مالګي لپي لپي راوړه
قسمته مروره چي پخلا راسره نه سې
د سترګو اشارو ته د رقيب سترګي څلور دي
ما ستا په تهمت وژني ته رسوا راسره نه سې
نصيب رنځوري شپې د جهاني په نامه كښلي
طبيبه ته بدنامه په دوا راسره نه سې

***
پناه ته له ناكامه توپانو راوړى يم
ملګرو دې محل ته زلزلو راوړى يم
صياد مي پر زګېروي باندي مين سو توره بخته
قفس ته مي خوږمنو غلبلو راوړى يم
قسمت مي له وزر سره اورونه دي ګنډلي
يارانو دې انګار ته زولنو راوړى يم
يوه شېبه مي پرېږده زنګوم ستړي خوبونه
ساحله تر لمني دي څپو راوړى يم
كلونه لكه اوښكي د ګرېوان پر لوري ولاړل
مرګيه نن دي غېږي ته سلګو راوړى يم
زخمي اوښكي مي نه دي د ناسور له پرهارونو
ديدن ته دي حبيبه بهانو راوړى يم
دا لار مي د بڼو په څوكو نه ده پيدا كړې
جانانه تر منزله دي سجدو راوړى يم
لا ولي مي په لاس كي پېمانې په كاڼو ولې
زاهده دې مقام ته خو توبو راوړى يم
سرابه جهاني دي په دام نه دى كښېوتلى
كوثر ته د نصيب هېرو وعدو راوړى يم

***
نصيب د تورو شپو مي د دې ښار ليدلى دى
دا رنګ مي په تندي كي د رويبار ليدلى دى
په كومه ژبه وستايم د تورو زلفو څوكي
د خيال په خزانو كي مي ښامار ليدلى دى
ملګرو د خوبونو تعبيرونه به مي څه وي
په صف كي د يارانو مي اغيار ليدلى دى
تر څو په پلوونو پټوې د رقيب سيورى
جانانه ما يې پل پر دغه لار ليدلى دى
لا زما له ستوني ولي د هوس ترانې غواړې
شهباز مي ستا په كلي كي سنګسار ليدلى دى
له هوډه به وانه وړمه زاهده مروره
ما ستا په جنتونو كي انګار ليدلى دى
پر لاس د جهاني دي ولي ستړي كړه فالونه
پر پاڼه د ازل مي قسمت خوار ليدلى دى

***
د ويښو شپو زړه كي لمبې تېرېږي
يا د يادونو قافلې تېرېږي
بوډۍ ځواني مي په نظر نه ورځي
ښكلي په وار جوپې جوپې تېرېږي
باده د خداى دپاره تم سه دلته
تر پلو لاندي پښتنې تېرېږي
ورو ورو د اوښكو په ګامونو راځه
ستا د خيالونو جنازې تېرېږي
مرګه ظالمه چي نظر مي نه كې
څو ښكلي شپې لكه شېبې تېرېږي
د افلاطون هنره تښتې ولي
د لېونيو زولنې تېرېږي
شيخه غوږونه دي كاڼه ګرځوه
د مطرب ګوتو كي نغمې تېرېږي
زاهده سر تر نوكه سترګي سولې
د ښكليو نجونو سلسلې تېرېږي
جهاني بيا كله توبې ماتوو
زلمي كلونه لكه شپې تېرېږي

***
ملګرو ځو به د خمونو لاري بندي سولې
پر تږو شونډو د جامونو لاري بندي سولې
فرهاده اوس به د شېريني مزل چېرته وهې
پر كلنګونو دي د غرونو لاري بندي سولې
پر خزانه د ښامارانو پيره ودرېده
راځئ په غلا د ديدنونو لاري بندي سولې
سوږميه اوس د افسانو تخمونه چيري لونې
چي د كيږدۍ د ماښامونو لاري بندي سولې
زلمي به نه شمېري لحظې د انتظار پر ګوتو
چي پر پېزوان د ګودرونو لاري بندي سولې
نور دي درخو په نقابونو كي ځواني تېروي
د آدم خان د ربابونو لاري بندي سولې
د سيتارونو له خالي كوګله ساندي اوري
د ترانو پر شهبازونو لاري بندي سولې
نسيم پرون د پسرلي جنازه وايستله
زموږ په وطن كي د ګلونو لاري بندي سولې
پتنګه بل چيرته سينه پر لمبه وسولوه
زموږ پر ماښام د پانوسونو لاري بندي سولې
سپرليه غېږه كي دي وساته ځولۍ ګلونه
پر دې بېديا د بهارونو لاري بندي سولې
له خزانونو تورېدلى بلبل نه راځي بيا
پر دې چمن د بهارونو لاري بندي سولې
جهاني ستا يې په تندي كي دي زخمونه كښلي
چي پر طبيب د مرهمونو لاري بندي سولې

***
درد مي له سينې نه بهر چېرته ځي
ستا د تورو سترګو اثر چېرته ځي
زه په خپل اختيار درته راغلى يم
نور له دې زندانه خبر چېرته ځي
ميني ته ولاړ دي جلادان د وخت
ښكلي به پر لور د ګودر چېرته ځي
شيخه ريشتيا وايمه معذور يمه
ډله د شيطان كي كوثر چېرته ځي
خدايه دا سزا د كومي ورځي ده
شپو له پاسه شپې دي سهر چېرته ځي
زه خو يې ګرېوان مخي ته نه وينم
خدايه دا د اوښكو لښكر چېرته ځي
ژوند له حادثو سره پېيلى دى
دلته له ساحله خطر چېرته ځي
څو به جهاني له لاري وګرځې
ستا په نوم ليكلى سفر چېرته ځي

عبدالباری جهانی