سرچینه: اصلاح انلاين
ځينې سرچينې دعوه کوي، چې ايران د افغانستان او امريکا د ستراتيژيکو
همکاريو د سند د تاييد د مخنيوي په موخه ٢٥ ميليون ډالره ځانګړي کړي او د
ولسي جرګې غړي حضرت علي ته يې هم په دې موخه پيسې ورکړې دي .
خو په کابل کې د ايران سفارت دغه څرګندونې رد کړې .
د افغانستان او امريکا متحده ايالتونو ترمنځ د ستراتيژيکو همکاريو هوکړه
ليک تېره مياشت د دواړو هېوادونو ولسمشرانو لاسليک کړ، د ملي شورا د دواړو
مجلسونو د بهرنيو چارو کمېسيونونو تاييد کړى او ټاکل شوې، چې د راتلونکې
شنبې په ورځ د ولسي جرګې عمومي غونډې ته د تاييد لپاره وړاندې شي.
نورو هېوادونو تر دې هوکړه ليک وروسته تر اوسه په دې اړه څرګند مخالفت
نه دى کړى، خو ايران ورسره مخالفت ښودلى او په کابل کې يې سفير د افغانستان
د مشرانو جرګې له مشر څخه غوښتي و، چې دغه جرګه ياد شوى هوکړه ليک تاييد
نه کړي.
د ولسي جرګې ځينو غړيو هم مخکې ويلي و، چې ايراني چارواکي ددې جرګې له غړيو سره ليدنې کوي، ترڅو د ياد شوي سند د تاييد مخه ونيسي.
نن يوې مهمې حکومتي سرچينې، چې نه يې غوښتل نوم يې څرګند شي،پژواک خبري
اژانس ته وويل چې ايراني چارواکيو د افغانستان په ولسي جرګه کې د ننګرهار د
خلکو استازي حاجي حضرت علي ته پيسې ورکړي ،چې د جرګې پر غړيو يې ووېشي او
په دې توګه د ستراتيژيکو همکاريو د ياد شوي سند د تصويب مخه ونيسي .
سرچينې دعوه وکړه ، چې حضرت علي د ولسي جرګې له غړيو څخه يو شمېر کسانو
ته له ٥ زره تر ١٠ زره ډالره ورکړي ، ترڅو ددې سند د تاييد لپاره موافقه
رايه ورنه کړي.

خو سرچينې ونه ويل چې دغه پيسې چا او څو تنو ته ورکړل شوې دي.
سرچينې زياته کړه، چې حاجي حضرت علي ايرانۍ مېرمن او د ايران په مشهد ښار کې کور هم لري.
پژواک خبري اژانس هڅه وکړه ، چې په دې اړه له حضرت علي سره خبرې وکړي ،
خو تر ډېرو هڅو وروسته هم اړيکه ورسره ټينګه نه شوه.هر کله چې له حضرت علي
سره اړيکه ټينګه شوه پژواک به د يادو تورونو په اړه د هغه څرګندونې خپرې
کړي.
دې حکومتي سرچينې همداراز وويل چې د پاکستان او ايران استخباراتو په ګډه
ظاهراٍَُ د “مور د نړيوالې ورځې” ته د احترام په وياړ د ولسي جرګې ٦
ښځينه غړيو هر يوې ته ١٠ زره ډالر ورکړي دي، خو اصلي موخه يې داده ، چې د
جرګې غړي د ياد شوي سند مخالفت وکړي.
هغه وويل ، چې په يادو شپږو تنو کې د غزني استازې شاه ګل رضايي ، د
نيمروز استازې فرشته اميني او څلور نور کسان ، چې نومونه يې ياد نه کړل ،
شامل دي.
د جرګې له يادو غړيو سره هم اړيکه ټينګه نه شوه .
يادې حکومتي سرچينې ونه ويل ، چې حضرت علي او نورو د جرګې يادو غړيو ته د پيسو ورکولو معلومات يې څه ډول ترلاسه کړي دي .
بلخوا د ولسي جرګې يوې غړې ، چې نه يې غوښتل نوم يې څرګند شي ،پژواک
خبري اژانس ته وويل ،چې ايران په ولسي جرګه کې د ستراتيژيکو همکاريو د ياد
شويو هوکړه ليک د ردېدو په موخه ٢٥ ميليونه ډالره ځانګړي کړي دي .
خو هغې هم په دې اړه نور معلومات ورنه کړل او ويې وويل: ” که د لسو
کلونو لپاره د امريکا ګلم له دې ځايه ټول شي ايران ته ددې پيسو ورکول هيڅ
هم نه دي .”
دغه راز سرچينه وايي، چې د ولسي جرګې لومړى مرستيال حاجي ظاهر قدير ، د
دى جرګې منشي عبدالستار خواصي په جرګه کې د کونړ استازى مولوي شهزاده شاهد
او د کابل استازى سيدحسين عالمي بلخي د افغانستان او امريکا ترمنځ
دستراتيژيکو همکاريو د هوکړه ليک د ردېدو لپاره هڅې کوي .
په دې اړه له ظاهر قدير سره اړيکه ټينګه نشوه، خو عبدالستار خواصي وايي،
چې خپلې خاورې او دين ته وفادار دى او د ځينو دلايلو له امله له امريکا
سره دستراتيژيکو همکاريو د سند مخالف دى، ځکه ، چې له ملي ګټو او ديني
ارزښتونو سره سمون نه لري.
هغه وايي ،د يوه افغان او مسلمان په توګه مسوول دى ، چې په خپلو پرېکړو کې ديني او ملي ګټو ته پام وکړي .
خواصي زياته کړه ، چې په ياد شوي سند کې ديني مقدساتو ته د درناوي
يادونه، نه ده شوې او همد راز د ٢٠٠٣ کال تړون ، چې له مخې يې بهرني
ځواکونه په خپل سر عمليات کولاى شي په ياد شوي سند کې تر بل امنيتي تړون
پورې د اجرا وړ بلل شوى دى .
دغه راز مولوي شهزاده شاهد د جرګې د يادې غړې د څرګندونو په اړه وويل:
“دا وکيله څه اړتيا لري ، چې دغه شان څرګندونې کوي ، تبليغات خو اسانه خبره
ده ، هرڅوک يې کوي، دا ښځه به د چا نمايندګي کوي او یا به د چا اجنټه وي
.”
ده وويل، د جرګې غړي حق لري ،چې هوکړه ليک ته د رد او يا تاييد رايه ورکړي.
هغه زياته کړه: “ که نن سبا څوک د امريکا مخالف نظر ولري، نو خلک فکر
کوي، چې د ايران يا پاکستان پلوي کوي او که د چا نظر د پاکستان يا ايران
خلاف وي، نو خلک پرې د امريکا د پلوي ګومان کوي .”
ده په داسې حال کې، چې ويل يې د خپل دين او وطن ګټې ورته مهمې دي ،
زياته کړه چې د ياد شوي هوکړه ليک پر هره ماده بايد حقوقي او علمي بحث وشي
او د افغانستان ګټو ته په کتو يې په اړه پرېکړه وشي.
دشاهد په وينا، لکه څنګه ، چې حکومت د یاد شوي هوکړه ليک پر سر تر يو
نيم کال ډير فکر وکړ، نو اړتيا ده ، چې د جرګې غړي هم په ډير دقت سره د سند
متن وارزوي او په اړه يې تصميم ونيسي .
په ولسي جرګه کې د کابل استازى سيدحسن عالمي بلخي هم وايي: “ما هېڅکله د
ياد سند د ردېدو لپاره هڅه نه ده کړې، چې هر چا ويلي دروغ يې ويلي دي.”
د ولسی جرګې ياده غړې وايي تراوسه د ولسي جرګې دوو کمېسيونونو دافغانستان او امريکا ترمنځ دستراتيژيکوهمکاريو سند رد کړى دى .
خو د ولسي جرګې د نړيوالو چارو کمېسيون غړي سيدعلي کاظمي وويل، چې
تراوسه په دې اړه اطلاع نلري ، چې د جرګې کوم کمېسيون دې ياد شوى سند رد
کړى وي .
کاظمي وايي، دده د معلوماتو له مخې،د جرګې په کوم کمېسيون کې ،چې تراوسه ددې سند په اړه بحث شوى هلته تاييد شوى هم دى.
کاظمي زياتوي: ” زه په قوي احتمال سره ويلى شم ، چې دغه ستراتيژيک سند به له عمومي غونډې څخه هم د باور رايه ترلاسه کړي.”
د ولسي جرګې یادې غړې دا هم وويل ، چې په دې جرګه کې د لوګر د خلکو
استازي محمد اکبر ستانکزي د علماوو له يوې ډلې سره ليدلي او هغوى ترې غوښتي
، چې دغه ستراتيژيک تړون ته رايه ور نه کړي .
په ولسي جرګه کې دلوګر استازي محمد اکبر ستانکزي هم هغه خبرى رد کړي، چې
ګويا پرېکړه يې کړې ده، چې ستراتيژيک تړون ته رايه نه ورکوي.
ستانکزى زياتوي : ((ماته تر هر څه دافغانستان ملي ګټې مهمې دي، زه همدا
اوس ستراتيژيک تړون په مطالعې بوخت يم که افغانستان په ګټه وي رايه ورکوم
او کنه نو رد وم يي .))
پژواک اژانس پرله پسې په کابل کې د ايران سفارت سره اړيکه ونيوله ، خو
سفارت نن (د غبرګولي په ٤مه) غرمه مهال پژواک اژانس ته وويل ، چې ددوى
کارونکي له غرمې وروسته د مازيګر ترڅلورو بجو پورې خوب کوي او يا په ښار کې
سودا اخلي ، خو کله چې پژواک له څلورو بجو وروسته بيا له ياد سفارت سره
اړيکه ونيوله ، نو په ځواب کې يې وويل : (( بياموږ خپله درته ټېلېفون
کوو.))
خو وروسته د ايران سفارت مطبوعاتي مسوول محمد دهقاني پژواک ته وويل چې ايران تل په افغانستان کې له سولې او ثبات څخه ملاتړ کړى دى.
هغه د ايران لخوا د ياد سند د رد په موخه د پيسو د ځانګړي کولو او د
ولسي جرګې غړيو ته په دې موخه د پيسو ورکولو څرګندونې رد کړې او تشې
ادعاوې يې وبللې .